Francisco

Wie ben je en wat doe je?

Ik ben Francisco, sommige mensen noemen me Frans, en ik ben maakplaatscoach bij de OBA. De maakplaats is voor mij een plek waar je voortdurend nieuwe dingen blijft leren en dat past wel bij mij.

En wie ben jij als maker?

Ik ben heel leergierig en ben eigenlijk continu mijn horizon aan het verbreden. Ik vind alles leuk: van programmeren tot 3D-printen, lasersnijden op stof en mode. Vooral nieuwe dingen ontdekken vind ik superleuk. Thuis teken en animeer ik veel op mijn iPad. Daarnaast maak ik muziek: ik heb hobo gestudeerd aan het conservatorium en heb 14 jaar muziekles gegeven.

Was je als kind al een maker?

Het maken zit bij mij in de familie. Mijn oom is striptekenaar en heeft de serie ‘Van nul tot nu’ getekend. Een andere oom heeft zelf een fiets voor mij gemaakt. Die zag dan fietswrakken op straat liggen en maakte van al die losse onderdelen een racefiets. In mooie hippe kleurtjes spuiten, wielen erop, racestuur erbij en dan had ik een nieuwe fiets.

Als kind wilden mijn vriendjes en ik graag een skelter, maar die hadden we niet. Dus probeerden we er zelf maar eentje te maken, van een soort zeepkist met touwtjes en wielen. Op een gegeven moment kwamen onze vaders ook helpen. Dan had een vader weer betere wielen gevonden en zetten we die erop. De hele straat was aan het maken.

Heb je een favoriete machine?

Dat was altijd de micro:bit, een klein computertje dat je zelf kunt programmeren. Maar langzaam maar zeker zijn dat eigenlijk alle machines in de maakplaats geworden. In één project kun je werken met elektronica, solderen, tekenen, 3D-ontwerpen, lasersnijden…

We hebben bijvoorbeeld eens een klok gemaakt. Kinderen moesten de wijzerplaat eerst digitaal tekenen in Inkscape en uitsnijden met de lasersnijder. Daarna maakten we de wijzers met de 3D-printer en zetten we alles in elkaar. Ik vind het heel leuk om al die technieken te combineren.

Waar ben jij het meest trots op in je werk als maakplaatscoach?

Dat ik mijn enthousiasme voor maken kan overbrengen op kinderen. Er komen altijd veel kinderen bij onze workshops en die blijven ook komen, dus dat lukt me kennelijk goed. En ik ben er trots op dat de maakplaats een vrije leeromgeving is. Sommige kinderen hebben meer een creatief brein en kunnen heel goed out of the box denken en leren door te doen. Dat is iets wat op school misschien niet altijd kan, maar in de maakplaats wel.

Wat hoop je dat kinderen leren in de maakplaats?

Ik probeer kinderen altijd iets nieuws mee te geven en ze net een stapje meer te laten doen dan ze zelf denken te kunnen. Elke les start ik met iets prikkelends, een nieuwe techniek of nieuw materiaal. Dat geeft kinderen meteen een interne motivatie: ‘cool, dat wil ik ook!’ Je kunt altijd nog verder naar de horizon. En ik geef kinderen mee: jij zit achter het stuur, dus go for it en laat je creativiteit gaan. Ik help jou als je er niet uitkomt. Die mindset probeer ik wel heel nadrukkelijk over te brengen.

En maken kinderen dan weleens iets dat je heel erg verrast?

Iedereen heeft wel een creatieve skill of gave. Als je die bij een kind weet te vinden, dan ontdek je ook heel veel talent. Dat kan heel verrassend zijn. Ik heb weleens meegemaakt dat er een schoolgroep langskwam met één heel druk jongetje. Die was de hele les aan het keten, tot hij erachter kwam dat je met de micro:bit ook muziek kunt programmeren. Toen ging hij meteen aan de slag met hiphopliedjes en hoorde je hem niet meer. Hij vroeg zelfs de andere kinderen om stiller te zijn, zodat hij zich kon concentreren. Dat was een draai van 180 graden, toen had hij echt iets gevonden dat bij hem paste.

En de leerlingen van het IVKO, een middelbare school waar we mee samenwerken, maken ook de mooiste dingen. Zo heeft een groepje een hydraulisch systeem gemaakt met een lelie met 3D-geprinte blaadjes, die uit het water omhoog kwam. Dat zag er supercool uit.

Wat is jouw eigen mooiste maakherinnering?

Ik heb een keer ‘Het meisje met de parel’, het schilderij van Johannes Vermeer, op een blaadje van een boom gelaserd met de lasersnijder. Dat vond ik zo mooi, om een kunstwerk op zoiets vergankelijks als een blaadje te zien. Je hoeft dus niet een tafel vol knutselspullen te hebben om iets te kunnen maken. Het mooie zit soms in het verfijnde, het kleine.

Heb je een droomproject? 

De Recycle Rally! Dat is een programma waar kinderen een elektrisch aangedreven auto maken met gerecycled materiaal. Het leren van nieuwe technieken met grotere motoren en het hergebruiken van afval vind ik heel inspirerend. En misschien bouwen we de volgende keer wel een vliegtuigje dat echt de lucht in gaat, of een mini-drone die je kunt besturen. Ja, dat is ook wel een droomproject: om iets te maken wat echt kan vliegen.

Wat betekent de stad Amsterdam voor jou?

Ik ben in Haarlem geboren. Maar mijn vader komt uit Portugal en heeft in Amsterdam gewoond, dus daar kwam ik ook vaak. Ik heb me altijd thuis gevoeld in Amsterdam. Ik ging naar het conservatorium in Den Haag, maar dat was geen stad voor mij. Dat zakelijke had iets intimiderends. Amsterdam vind ik een veel prettiger stad. Het is een beetje de grote broer van Haarlem. Amsterdammers doen lekker normaal.

Heb je een geheime OBA-tip voor al die Amsterdammers?

Kom naar OBA Avondmakers! Ik merk tijdens onze programma’s vaak dat ouders hun kinderen zien thuiskomen met iets dat gelaserd is of gemaakt met de 3D-printer, en dat zelf ook heel leuk vinden. Bij OBA Avondmakers kunnen volwassenen ’s avonds naar de maakplaats komen om zelf ook te maken en te experimenteren. Ik ben er nu al een paar ouders tegengekomen.

Wat ligt er thuis op je nachtkastje?

Een flesje water, een schemerlampje en fotolijstjes. En soms ligt er een iPad als ik nog iets wil lezen voor ik ga slapen. Ik lees graag over het heelal of over geologie. Ik vind het zo fascinerend dat er iemand is geweest, 2,5 miljoen jaar geleden, die dacht: ‘als ik twee steentjes tegen elkaar aan laat botsen, dan krijg ik een vonkje en kan ik vuur maken’. En wist je dat er elke 100.000 jaar een ijstijd is op aarde? Dat geeft me ook weer inspiratie voor programma’s: wat kunnen we maken om zo’n nieuwe ijstijd te overleven?

En last but not least: wat is je favoriete snack van de snackbar?

Doe maar gewoon een frietje met huisgemaakte mayonaise en een kroketje.