Henk van Ulsen : solist

I. Jungschleger

Biografie van Henk van Ulsen (1927-2009). De theatercarrière van acteur Henk van Ulsen werd in hoge mate bepaald door eigenzinnigheid. Nadat hij in 1949 cum laude afstudeerde aan de Amsterdamse Toneelschool kwam hij al snel terecht in de geregelde structuur van het Nederlands toneelbestel - waarvan hij eigenlijk al van meet af aan wist dat hij er niet in paste. Hij keerde de wereld van langlopende contracten en vaste verbintenissen al snel de rug toe en koos in 1956 definitief - als een van de eersten van zijn generatie - voor een leven als freelance acteur. Die ingrijpende stap is bepalend geweest voor zijn theaterleven. Vanaf die tijd regiseerde hij in feite de loop van zijn eigen carrière - door zélf te bepalen met wie hij werkte en welke rollen hij wilde spelen. Die vrijheid om te kiezen voor regisseurs en onderwerpen waarmee hij affiniteit had, leidde ertoe dat Henk van Ulsen een zeer persoonlijk stempel op zijn loopbaan kon drukken. Zijn lijst van rollen verraadt een duidelijke voorkeur voor personages die zich aan de zelfkant van de maatschappij bewegen en psychisch vaak niet goed functioneren. Het afwijkende, het buitengewone, het eenzame - het zijn terugkerende facetten in de personages die Van Ulsen in het theater, op televisie en in de film tot leven wekte: uitgesproken individualisten. Ook de economische noodzaak van de freelancer leidde in het leven van Henk van Ulsen tot eigenwijze (soms nietsontziende) keuzes. Zowel zakelijk als privé heeft hij zijn werk altijd boven alles later prevaleren - wat ertoe heeft geleid dat de verbintenissen die hij aanging bijna altijd van beperkte duur waren: een uitgesproken solist.