Het 'verkeerde' lichaam en het overschrijden van gendergrenzen : een etnografie over de sportervaringen van transgender jongeren in Nederland

K.Collot d'Escury

In de sportwereld leven momenteel vragen over hoe er het beste omgegaan kan worden met transgendersporters. Personen, die in de loop van hun leven hebben ervaren dat het fysieke geslacht waarin zij zijn geboren, niet overeenkomt met de persoonlijk beleving van gender (het gevoel man of vrouw te zijn). Met een verzamelterm worden zij transgenders genoemd. De laatste jaren is er steeds meer aandacht gekomen voor de maatschappelijke positie waarin transgenders verkeren en de uitdagingen waarvoor zij worden gesteld. Eén van die uitdagingen is sport. De duidelijke sekse-scheiding, de zichtbaarheid van en nadruk op het fysieke lichaam, kenmerkend voor de meeste sporten, confronteren transgenders met hun (verkeerde) lichamelijke zijn en de overheersend binaire gendernormen. Bij sportorganisaties en collega-sporters leven veel vragen over hoe met deze groepsporters om te gaan. Soms leidt de onzekerheid tot onbegrip en het buitensluiten van transgendersporters. De sportkoepel NOC*NSFis van mening dat transgenders, net als ieder ander, op een veilige en prettige manier deel moeten kunnen nemen aan sport. Om meer inzicht te krijgen in de vragen en dilemma?s die in de praktijk spelen rondom de sportdeelname van transgenders, heb ik in opdracht van NOC*NSF onderzoek gedaan naar de sportervaring van transgenders. In samenwerking met NOC*NSF, in het bijzonder Lieke Vloet, is aan de hand van dit onderzoek een (nieuw) beleidsadvies geschreven. In dit advies zijn praktische richtlijnen opgesteld voor sportbonden, verenigingen en (transgender)sporters, die bij moeten dragen aan het stimuleren van prettige sportparticipatie voor transgenders. Deze scriptie vormt een aanvulling op het geschreven beleidsadvies, specifiek gericht op de sportervaringen van een relatief ?nieuwe? groep transgenderjongeren van 12 tot 27 jaar. In deze scriptie belicht ik mijn empirische bevindingen vanuit een meer wetenschappelijk uitgangspunt.