Leerboek metabolisme

Frans C. Schuit

<i> 1 Biomoleculen -- 1.1 Inleiding -- 1.2 Koolhydraten (suikers) -- 1.2.1 Monosachariden en disachariden -- 1.2.2 Polysachariden -- 1.2.3 Glycosaminoglycanen -- 1.2.4 Complexe suikers van de celmembraan -- 1.3 Lipiden (vetten) -- 1.3.1 Vetzuren maken esterbindingen -- 1.3.2 Glycolipiden -- 1.3.3 Overige lipiden -- 1.4 Aminozuren, peptiden en proteinen (eiwitten) -- 1.4.1 Polaire en apolaire zijketens -- 1.4.2 Peptidebinding --1.4.3 Primaire eiwitstructuur en structuurhomologie -- 1.5 Basen, nucleotiden en nucleinezuren -- 1.5.1 Dubbele helixstructuur -- 1.6 Enzymen zijn de katalysatoren van het metabolisme -- 1.7 Classificatie van enzymen -- Literatuur ---- 2 Wat is metabolisme? -- 2.1 Inleiding -- 2.2 Wat is metabolisme? -- 2.3 Metabolisme is een groot actieterrein -- 2.4 Metabole paden -- 2.5 Metabole flux -- 2.6 Anabole en katabole wegen -- 2.6.1 Katabolisme -- 2.6.2 Anabolisme -- 2.7 Ribonucleotiden als metabole dragers -- 2.7.1 ATP -- 2.7.2 NADH, NADPH en FADH2 -- 2.7.3 Co-enzym A -- 2.7.4 Andere dragers -- 2.8 Het metabolisme wordt intensief geregeld -- 2.8.1 Regeling van de hoeveelheid parallel werkende enzymmoleculen -- 2.8.2 Regeling van de enzymactiviteit -- 2.8.3 Regeling van de toegankelijkheid van het enzym voor het substraat -- 2.8.4 Beperken van diffusieafstanden en ongewenste reacties -- 2.8.5 Verdeling van metabole paden over celcompartimenten -- 2.9 Stofwisselingsziekten -- 2.10 Metabool onderzoek -- 2.11 Metabolisme op het internet -- Literatuur ---- 3 Glycolyse -- 3.1 Inleiding -- 3.2 Een oude heirbaan afgelijnd met wetenschappelijke mijlpalen -- 3.3 Overzicht van de glycolyse -- 3.3.1 Glucoseopname in de cel -- 3.3.2 Het chemisch mechanisme van de glycolyse -- 3.3.3 De verdere metabole bestemming van pyruvaat -- 3.4 Regeling van de glycolyse -- 3.4.1 Regeling van bestaande enzymen -- 3.4.2 Regeling door aanmaak van nieuwe enzymen -- 3.5 Metabolisme van fructose en galactose -- 3.5.1 Gevolgen van toegenomen sucrosegebruik -- 3.5.2 Lactose is de voedingssuiker van zoogdierenmelk -- Literatuur ---- 4 Mitochondriale koolstofverbranding -- 4.1 Mitochondrien -- 4.2 Oxidatieve decarboxylering -- 4.2.1 Het pyruvaatdehydrogenasecomplex -- 4.2.2 Regeling van het pyruvaatdehydrogenasecomplex -- 4.3 Citroenzuurcyclus -- 4.3.1 Algemeen -- 4.3.2 Regeling van de flux van de citroenzuurcyclus -- 4.3.3 Biosynthetische functies van de citroenzuurcyclus: anaplerose -- 4.4 Bèta-oxidatie van vetzuren -- 4.4.1 Vetzuuropname, vetzuuractivering en vetzuurimport in de mitochondriale matrix -- 4.4.2 De eigenlijke bèta-oxidatie -- 4.4.3 Ketonlichamen -- 4.4.4 Peroxisomale vetzuuroxidatie -- 4.5 Aminozuuroxidatie -- Literatuur ---- 5 Oxidatieve fosforylering -- 5.1 Inleiding -- 5.2 Overzicht van de oxidatieve fosforylering -- 5.3 Energetica van redoxreacties -- 5.4 Overzicht van de elektronentransportketen -- 5.5 Eiwitcomplexen van de elektronentransportketen -- 5.6 Mitochondriale ATP-synthase -- 5.7 Maximaal rendement van de oxidatieve fosforylering -- 5.8 Respiratoire ontkoppeling -- 5.9 Zuurstof is een potentieel gevaarlijk molecuul -- 5.10 Shuttles voor cytoplasmatisch NADH -- 5.11 Mitochondriale ziekten -- Literatuur --- 6 Glycogeenmetabolisme, gluconeogenese en pentosefosfaatweg -- 6.1 Inleiding -- 6.2 Glycogeenmetabolisme -- 6.3 Glycogenolyse -- 6.4 Glucose-1-fosfaat in lever en spieren -- 6.5 Glycogeensynthese -- 6.6 Regeling van het glycogeenmetabolisme -- 6.7 Gluconeogenese -- 6.7.1 Drie bijzondere reacties -- 6.7.2 Eiwit- en vetreserve leveren belangrijke substraten -- 6.8 Reciproke regeling van gluconeogenese en glycolyse -- 6.9 Glycogenosen -- 6.10 Pentosefosfaatweg -- 6.10.1 Inleiding -- 6.10.2 De oxidatieve fase -- 6.10.3 Interconversie tussen pentosefosfaten -- 6.10.4 Transketolase en transaldolase sluiten de pentosefosfaten aan op de glycolyse -- 6.10.5 Vier verschillende modaliteiten van werking van de pentosefosfaatweg -- Literatuur ---- 7 Vetzuur- en cholesterolsynthese -- 7.1 Inleiding -- 7.2 Vetzuursynthese -- 7.2.1 Inleiding -- 7.2.2 Vetzuursynthese is niet het omgekeerde van bèta-oxid. - Tekst op achterflap: "Metabolisme of stofwisseling gaat over chemische reacties die brandstoffen omzetten in nuttige energie en bouwstenen vanuit de voeding opbouwen tot bestanddelen van het lichaam. Dit complexe gebeuren heeft grote invloed op gezondheid en ziekte en vormt daarom een onmisbaar onderwerp in de opleidingen geneeskunde, mondzorg en biomedische wetenschappen. Aan de ene kant is het belangrijk om te weten hoe het metabolisme normaal werkt en inspeelt op dagelijkse veranderingen in de voedingstoestand en fysische activiteit. Aan de andere kant zijn er specifieke stofwisselingsziekten maar ook complexe bijdragen van een veranderd metabolisme aan frequente ziekten zoals diabetes en kanker. De 2e herziene druk van Leerboek metabolisme bestaat uit twaalf hoofdstukken, verdeeld over twee gedeelten. Het eerste gedeelte bevat de kernleerstof en wordt ondersteund door 270 afbeeldingen, concrete leerdoelen en studeeraanwijzingen. Het tweede gedeelte gaat nader in op bepaalde onderwerpen en tast hierbij grenzen van wetenschappelijk verantwoorde vakkennis af, bespreekt de rol van pioniers in vroeger onderzoek, benoemt het belang hiervan voor huidige medische toepassingen en beschouwt het onderwerp vanuit de evolutieleer. Deze verdieping in de stof is herkenbaar gemaakt in gekleurde kaders en wordt ruim ondersteund door verwijzingen naar recente literatuur. De veelzijdige samenstelling van de informatie biedt studenten de mogelijkheid een leerpad te volgen dat bij de eigen interesse aansluit. Door de opzet fungeert het boek als een gids tijdens een reis naar het onafhankelijk en kritisch kunnen nadenken over een complex onderwerp. " -- provided by publisher. - Leerboek voor studenten op wo niveau.