Benjamin Constant : ontdekker van de moderne vrijheid

Paul De Hert, Andreas Kinneging, Maarten Colette

"In 1806 analyseerde de Zwitsers-Franse politicus, filosoof en essayist Benjamin Constant (1767-1830) de moderne samenleving, die hij het ‘tijdperk van de individuen’ noemde. Dit betekent volgens Constant echter niet dat de politieke vrijheid geheel en al overboord moet gegooid worden: wie de politieke vrijheid loochent, loopt het risico om ook zijn individuele vrijheid kwijt te raken. Waarom zouden de machthebbers zich immers beperken tot het publieke leven en deze individuele vrijheid respecteren? In 'Benjamin Constant. Uitvinder van de moderne vrijheid' komen de verschillende onderwerpen waarmee Constant worstelde aan bod. Hij waarschuwde voor de valkuilen en misbruiken van een fundamenteel positief te waarderen machtsprincipe. Hij maakte zich zorgen om het ontbreken van enthousiasme, patriottisme en moed in de samenleving. De nieuw verworven vrijheid moest in evenwicht gebracht worden met de zorg om de openbare zaak. De antimilitarist in hem reflecteerde over het effect van oorlog op de psychische constitutie van de mens en sociologische waarnemingen leiden tot de vaststelling dat de mens steeds minder geneigd is om zich op oorlog te verlaten. Ook Constants denken over de rol van de overheid is baanbrekend en nog steeds relevant. Tot slot vormen Constants reflectie op het theoretische liberalisme en de mogelijkheid van het bestaan van een neutrale macht de bouwstenen van de Belgische Grondwet van 1830.". - Essays over het gedachtegoed van de Franse politieke denker (1767-1830).